الگوی مناسبی برای نمایشنامه نویسی اقتباسی دفاع مقدس نداریم

سعید تشکری می گوید وقتی ما مدل مناسبی برای نمایشنامه نویسی اقتباسی نداریم امکان بهره برداری از خاطره نگاری ها و رمان های دفاع مقدس توسط جوانان را از خودمان سلب می کنیم. به گزارش امتداد نیوز ، سعید تشکری، نویسنده رمان و نمایشنامه، کارگردان تئاتر و منتقد هنری و ادبی، هم زمان با هفته دفاع مقدس در مورد نمایشنامه های تئاتر دفاع مقدس عنوان کرد: نمایشنامه نویسی دفاع مقدس ما در دوره ای که هشت سال جنگ را پشت سر می گذاشتیم، بافت واقع گرایانه داشت. چرا که آن دوران اهالی نویسنده خودشان به صورت مستقیم با جنگ و جبهه و حال و هوای آن در ارتباط بودند. بی شک امکان ورود تخیلات در آن دوران بسیار کم بود. همچنین مردم با آثاری که برگرفته از تخیلات غیر باورپذیر نویسنده باشد ارتباط برقرار نمی کردند. وی با بررسی دهه های پس از جنگ و وضعیت نمایشنامه نویسی دفاع مقدس گفت: با اتمام جنگ و آغاز دهه ۷۰ در ایران همان نویسندگانی که خود جنگ را به وضوح لمس کرده بودند نمایشنامه نویسی را آغاز کردند. در آن روزها همین افراد توانستند آثار خوبی در حوزه ادبیات، نمایشنامه و فیلم نامه تولید کنند. تولیداتی که از روی کاغذ به اجرای صحنه ای و یا روی پرده سینما و قاب تلویزیون ختم می شد و مردم را با خود همراه می کرد. اما در دهه ۸۰ تحولی در رسانه هایی همچون تئاتر رخ داد. تحولی که تولید را از مرحله اجرا به مرحله آموزش منتقل کرد. آموزش هنر تئاتر در بخش های گوناگون آن هم در عرصه دفاع مقدس موجب ظهور چهره های جدید و جوانی شد که خیلی از جنگ نمی دانستند. با این حال جوانان دهه ۶۰ که تلخی ها و شیرینی های جنگ را با چشمان خود دیده بودند و روحشان با آن فضا درگیر بود کار خود را ادامه دادند و دست از کار نکشیدند. اما در دهه ۹۰ از آنجایی که تولیدی دیگر انجام نمی شد، کم کم جوانان هنرمند دهه ۶۰ حضور بی رمق تری در تئاتر پیدا کردند. چرا که گویا برنامه ریزی سازمان های مربوطه و مدیران هنری بیش از تولید روی آموزش آن هم نه به صورت خیلی جدی معطوف شده بود. اقتباس نمایشی یعنی استخراج موقعیت های نمایشی داستان تشکری با اشاره به اینکه اقتباس ادبی از رمان های دفاع مقدس کار دشوار و تخصصی است، گفت: دورانی که ما جنگ را تجربه می کردیم دسترسی به خاطرات و منابع مورد نیاز یک نویسنده کم بود. اکثر نویسندگان یا خودشان در جبهه ها حضور داشتند و یا به گزارش های محدودی از وقایع خط مقدم جبهه ها دسترسی داشتند. اما امروزه این منابع در دسترس قرار دارد ولی اقتباس از آن ها نیازمند تخصص و توانایی بالایی است. متاسفانه ما تخصص را از تئاتر خارج کردیم و بیشتر به تجربه و آزمایش روی آوردیم. این موضوع موجب آسیب پذیری تئاتر دفاع مقدس شد. نویسنده رمان تازه چاپ شده «رژیسو» افزود: یک داستان و یا روایت برای تبدیل به نمایشنامه نیاز به یک نمایشنامه نویس مجرب با شناخت دقیق درام دارد. چرا که درامیزه کردن یک اثر به معنای رونویسی خط به خط داستان و یا خاطره نیست. بلکه استخراج موقعیت های نمایشی اثر و تبدیل مناسب آن به یک درام نمایشی است. این کار از سوی هر هنرمند تئاتری ساخته نیست. باید علم، توانایی و تخصص این کار را داشته باشد. وی در پیشنهادی برای بهتر شدن وضعیت نمایشنامه نویسی تئاتر دفاع مقدس با نگاه به هنرمندان جوان علاقه مند به تئاتر دفاع مقدس گفت:جوانان ما برای ادامه این مسیر نیازمند دریافت یک الگوی مناسب در این زمینه هستند. وقتی ما مدل مناسبی برای نمایشنامه نویسی اقتباسی نداریم امکان بهره برداری از خاطره نگاری ها و رمان های دفاع مقدس توسط جوانان را از خودمان سلب می کنیم. با تنظیم و ارائه یک الگوی مناسب می توانیم جریانسازی کنیم و موفق باشیم. سرمایه گذاری روی افراد توانمند تئاتر دفاع مقدس صفر است تشکری در ادامه گفت: سرمایه گذاری روی افراد توانمند تئاتر دفاع مقدس به صفر رسیده است. نمی دانم چرا هرساله به جای ادامه کار، آن را از نو آغاز می کنیم؟ این در حالی است که فعالیت های خوبی در سال گذشته آن داشتیم. این نوع مدیریت موجب درجا زدن و پسرفت تئاتر دفاع مقدس می شود. یکی از راه های رشد این عرصه هنری بازنشر آثار موفق و انتقال تجربیات آنان به نسل جوان به صورت کارگاهی، عملی و تولیدی است. جشنواره ها و برنامه هایی که برگزار می شود باید دارای اساسنامه ای بلندمدت باشد تا با تعویض دبیر و مدیران تغییر جدی نکند. متاسفانه ما در سیستم تئاتر کشور با فقدان تشکیلات تئاتری مدون روبه رو شده ایم. باید سیستمی راه اندازی شود و به محوریت آن را قانون و اساسنامه پیش برد؛ طوری که به دور از سلیقه شخصی آدم های روی کار باشد. وی در پایان با یادآوری سخنان امام خمینی(ره) در سی ام شهریورماه سال ۱۳۶۷ پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ که در پیامی خطاب به هنرمندان و خانواده شهدا به تجلیل از هنر و هنرمندان متعهد پرداخته شده، گفت: ایشان با برشمردن ابعاد هنر اصیل به تقدیر از هنرمندانی پرداختند که هنرشان را در راه مبارزه با استکبار و دشمنان اسلام به کار بستند و خود در جبهه نبرد حق علیه باطل به فیض شهادت نائل آمدند.